Có thờ có thiêng, có kiêng có lành là tâm lý chung của người Việt khi đón trẻ sơ sinh về nhà. Khi còn ở trong bụng mẹ, trẻ được bảo bọc trong một môi trường ổn định. Nhưng khi ra đời, trẻ phải thích nghi với môi trường mới và cơ thể còn non yếu, khó tránh khỏi tà ma và những năng lượng không tốt xung quanh trẻ.
Để bảo vệ bé khỏi vận xui trong quá trình nuôi dưỡng và đảm bảo sức khỏe và an lành, hãy thực hiện đúng những phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà theo kinh nghiệm dân gian của các cụ truyền lại.
Contents
- 1 1. Cho trẻ mặc quần áo cũ của những em bé bụ bẫm, thông minh, khỏe mạnh để lấy vía.
- 2 2. Phong tục bước qua đống lửa đón trẻ sơ sinh về nhà
- 3 3. Không nên cho trẻ ra ngoài buổi tối hoặc giữa trưa khi trẻ còn nhỏ (dưới 1 tháng).
- 4 4. Có thể để thêm 1 cành dâu tằm trong phòng ngủ của bé.
- 5 5. Chuẩn bị khi đưa trẻ sơ sinh từ viện về nhà
- 6 6. Cúng bà mụ cho trẻ sau 7 ngày (bé trai) và 9 ngày (bé gái) từ khi sinh bé.
- 7 7. Kiêng khen ngợi trẻ
- 8 8. Phong tục đốt vía cho trẻ sơ sinh
- 9 9. Chọn người mát tay theo phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà
- 10 10. Đặt tên cho trẻ sơ sinh để dễ nuôi
1. Cho trẻ mặc quần áo cũ của những em bé bụ bẫm, thông minh, khỏe mạnh để lấy vía.
Theo quan niệm dân gian, việc xin quần áo cũ cho trẻ sơ sinh có hàm ý là mong lấy “khước” (lấy may) cho đứa bé. Người mẹ từ khi mới thụ thai đã chú ý xem trong bà con, họ hàng, làng xóm nhà ai có con cái bụ bẫm, hay ăn chóng lớn, ít khóc ít quấy. Mong muốn con mình cũng được như thế, họ thường xin một cái áo, quần hoặc tã cũ của đứa bé về, sửa sang lại để dùng cho con mình với mong muốn “lây” được những điều tốt đẹp từ đứa trẻ đó sang cho con mình.
Thực tế, việc cho các bé mới sinh mặc quần áo cũ là khá phổ biến, bởi điều này sẽ tiết kiệm tối đa một phần chi phí mua sắm cho các gia đình. Đặc biệt, với những hoàn cảnh khó khăn, việc cho con mặc quần áo xin của những đứa bé khỏe mạnh hoàn toàn là do quan niệm xưa cũ. Chưa có cơ sở khoa học nào chứng minh được, nhưng khi tiến hành cho bé yêu mặc những bộ quần áo cũ, nguy cơ bé phải đối mặt với việc dị ứng là rất lớn.
2. Phong tục bước qua đống lửa đón trẻ sơ sinh về nhà
Khi đưa trẻ sơ sinh từ viện về nhà, có một phong tục đặc biệt được thực hiện. Đó là bước qua đống lửa. Lửa được cho là thứ có tác dụng thanh tẩy trong văn hóa Việt Nam. Do đó, bước qua đống lửa được cho là có thể giải thoát khỏi sự đeo bám của ma quỷ.
Phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà bước qua đống lửa được thực hiện như sau:
- Chuẩn bị một cái chổi mới sau đó đốt lên, có thể kèm ít vàng mã và rắc thêm muối.
- Chờ lửa cháy cho bớt to rồi mẹ bế bé bước qua lửa, sau đó bế vào nhà.
- Gia đình hết sức cẩn thận để không làm mẹ bị bỏng nhé!
3. Không nên cho trẻ ra ngoài buổi tối hoặc giữa trưa khi trẻ còn nhỏ (dưới 1 tháng).
Việc cho trẻ sơ sinh tiếp xúc với môi trường luôn là vấn đề trăn trở của các bậc phụ huynh. Các mẹ có thể an tâm hơn khi giữ trẻ ở nhà và bao bọc như một “kén sâu”, nhiều gia đình giữ con trong nhà khoảng vài tuần đến vài tháng.
Xét theo khía cạnh tâm linh, trẻ em vốn yếu bóng vía. Cho trẻ ra ngoài vào ban đêm, có khả năng bé sẽ bị ma chọc, bị chó ma cắn (những vết bớt đen trên tay). Điều này sẽ làm bé quấy khóc và cha mẹ cũng không thể ngon giấc được.
Tuy nhiên, việc cho trẻ ra ngoài không phải là điều xấu. Trên thực tế, không khí trong lành khi đi dạo thư thái trong công viên hoặc một bữa ăn nhẹ trong sân nhà có thể là cách tuyệt vời để đưa trẻ ra khỏi nhà và bắt đầu làm quen với thế giới bên ngoài, nhất là ban đêm. Đây cũng là cơ hội cho bố mẹ được hít thở không khí trong lành để nâng cao tinh thần. Tuy nhiên, cơ thể của bé không giống như người lớn, vì thế, ba mẹ cần phải chú ý và cân nhắc hơn trong việc cho trẻ ra ngoài vào ban đêm.
4. Có thể để thêm 1 cành dâu tằm trong phòng ngủ của bé.
Ông cha ta quan niệm rằng ma quỷ rất sợ cành dâu (dâu tằm). Vì vậy, việc dùng cành dâu để xua đuổi tà ma rất hiệu quả. Để bé ngủ ngon vào ban đêm, mẹ nên bẻ một cành dâu tươi rồi treo ở cửa sổ trong phòng con hoặc ở gần giường. Nếu bé khóc thét giữa đêm, dùng cành dâu quơ xung quanh nơi bé ngủ rồi vụt ra đến cửa để “đuổi vong”. Hiện nay, nhiều mẹ thường mua cho con những chiếc vòng tay làm từ cành dâu để đeo cho con, nhằm phòng tránh tà ma, giúp bé ngủ không bị giật mình và ngon giấc hơn.
5. Chuẩn bị khi đưa trẻ sơ sinh từ viện về nhà
Trước khi đón trẻ sơ sinh về nhà, mẹ cần chuẩn bị một số vật dụng có tác dụng giúp bé tránh tà, tránh gió như tỏi, con dao nhỏ, đũa, bùa bình an, nếu có. Theo quan niệm dân gian, tỏi và dao có tác dụng xua đuổi tà ma, giúp bé không bị quấy nhiễu. Sau khi bé về đến nhà, tỏi, dao và đũa vẫn tiếp tục để ở đầu giường nơi bé nằm để trẻ không bị tà ma quấy rối.
6. Cúng bà mụ cho trẻ sau 7 ngày (bé trai) và 9 ngày (bé gái) từ khi sinh bé.
Theo quan niệm dân gian, mỗi đứa trẻ được sinh ra là do công của 12 bà mụ nhào nặn. Do đó, em bé sinh ra khỏe mạnh, gia đình phải làm lễ để cảm tạ những vị này và xin bà phù hộ, tập cho cháu biết cười, bò, lật, đi, đứng, ăn, nói…
Cụ thể, lễ cúng sẽ được thực hiện vào hôm thứ ba kể từ khi trẻ sinh ra. Gia đình sẽ tắm cho bé, sau đó chuẩn bị một mâm cỗ nhỏ. Mâm cỗ này còn gọi là đoàn du phạn và có sự tham gia của các lễ vật. Đó là 12 đôi hài, 12 miếng trầu, bánh trái chia 12 phần… Tất cả lễ vật trong phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà này đều dừng ở con số 12, tượng trưng cho 12 bà mụ đã tạo nên em bé.
7. Kiêng khen ngợi trẻ
Trẻ sơ sinh vốn đáng yêu khiến ai nhìn cũng muốn ôm ấp, cưng nựng và dành lời khen. Thế nhưng theo quan niệm dân gian, việc khen ngợi trẻ dễ thương, xinh gái, bụ bẫm sẽ khiến gia chủ khó chịu. Vì những lời khen này được coi là lời quở, làm người âm chú ý tới bé, bé sẽ dễ bị ốm đau.
Để tránh lời khen ảnh hưởng xấu đến trẻ, người ta thường thêm từ ‘trộm vía” trước câu khen để đứa bé vẫn lớn lên mạnh khỏe, phát triển tốt. Bởi “trộm vía” được giải thích là nhờ vào vía tốt của bà mụ mà cháu mới được xinh đẹp, đáng yêu như thế này.
8. Phong tục đốt vía cho trẻ sơ sinh
Rất nhiều trẻ thường quấy khóc hoặc không ngủ sâu giấc trong tháng đầu tiên sau sinh. Loại trừ các lý do liên quan đến sức khỏe, việc quấy khóc của trẻ thường được giải thích do trẻ gặp vía dữ hoặc bị ma quỷ quấy phá. Do đó, tục đốt vía được dùng để xua đuổi tà ma bám lấy trẻ bằng cách dùng áo tơi hoặc chổi cùn đốt lên. Ngày nay, cách đơn giản mà các mẹ hay thực hiện là dùng một tờ giấy đốt rồi huơ qua lại và đọc câu chú tương ứng với bé trai và bé gái.
Phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà này khá phổ biến và được nhiều mẹ áp dụng thành công giúp bé dừng quấy khóc, ngủ ngoan ngay tức thì.
9. Chọn người mát tay theo phong tục đón trẻ sơ sinh về nhà
Người xưa cho rằng, trẻ sơ sinh sẽ nhận vía lành và có tính nết giống người đón bé khi về nhà. Vì vậy, theo kinh nghiệm dân gian, ba mẹ thường chọn những người lớn nhanh nhẹn, khỏe mạnh, tốt tính, cuộc sống sung túc, đủ đầy để cầu mong bé được hưởng vía đó sẽ dễ nuôi, ít quấy khóc và có cuộc sống hạnh phúc sau này.
10. Đặt tên cho trẻ sơ sinh để dễ nuôi
Theo quan niệm dân gian, nếu gọi tên thật của bé có thể khiến ma quỷ chú ý. Vì thế, người ta thường kiêng không gọi tên khai sinh của trẻ khi ở nhà, đặc biệt là vào ban đêm. Thay vào đó, người ta thường gọi tên tục hay tên gọi ở nhà và cái tên này phải càng xấu càng tốt để không gây sự chú ý của ma quỷ. Cái tên này sẽ theo các bé đến khi lớn.