Trong xã hội Việt Nam ngày nay, Nhân tướng học đã trở thành một hiện tượng văn hóa phổ biến. Thu hút một số lượng lớn người tại hầu hết mọi tầng lớp xã hội. Có nhiều người chuyên nghiệp và tài tử đam mê nghiên cứu và thực hành về môn này. Nhưng lại chỉ có rất ít người tìm hiểu sâu về ngành tướng pháp này. Do đó, tướng học vẫn còn bị coi là một môn học huyền bí. Điều này một phần là do những người hành nghề tướng học, với mục đích quảng cáo, đã tạo ra sự huyền bí xung quanh khoa bói toán. Phần khác là do các sách hiện có chưa diễn giải đủ quan niệm và nền tảng thực nghiệm của tướng học. Các tác phẩm về tướng học hiện nay ở Việt Nam ít ỏi, đơn sơ và thường mang tính cách hoang đường. Hoặc quá tập trung vào phần thực hành mà bỏ qua phần lý thuyết căn bản, do đó không thể xây dựng được một hệ thống lý thuyết vững chãi cho ngành nhân tướng.
Ngay từ những ngày đầu tiên, nhân tướng học đã trở thành một bộ môn rất phong phú, bao gồm một lãnh vực rộng lớn và một phương pháp thực nghiệm rõ ràng. Nhân tướng học Á Đông đã tổng hợp tất cả các bộ môn tâm lý học của phương Tây. Tâm lý học phương Tây nghiên cứu về con người thông qua nhiều chuyên ngành riêng biệt. Một số chuyên ngành nghiên cứu về ý thức và tiềm thức, số khác tìm hiểu về tính cách, và có cả những chuyên ngành tập trung vào hành vi. Sự tồn tại song song của những chuyên ngành đó cho thấy tâm lý học phương Tây phân tích con người nhiều hơn là tổng hợp con người. Điều này có nhược điểm là không thể tránh được. Ngược lại, tướng học Á Đông kết hợp các lĩnh vực nhân học làm một. Những đặc điểm tưởng tượng của tướng học Á Đông đồng thời mang ý nghĩa về tính cách lẫn tác phong.
Tuy nhiên, tướng học Á Đông không chỉ dừng lại ở đó. Khoa học này còn nghiên cứu về vận mệnh, sức khỏe, tuổi thọ, sinh kế và nghề nghiệp của con người. Ngoài con người, ngành này còn tìm hiểu về cuộc sống của mỗi người thông qua các yếu tố liên quan tới gia đình như cha mẹ, vợ chồng, anh em, con cái và bạn bè.
Sự dự đoán của tướng học Á Đông còn mạnh mẽ và táo bạo hơn tâm lý học phương Tây. Từ nội tâm và mối liên hệ của con người, tướng học Á Đông có thể tiên đoán vận mệnh, dám khẳng định cả thành bại, thịnh suy, xét cả quá khứ và tương lai không dừng lại ở một giai đoạn nào.
Về quan niệm, tướng học Á Đông không có gì thần bí. Khoa học này luôn tập trung vào con người và cuộc sống của họ như là đối tượng quan sát. Quan sát đó dựa trên những đặc điểm về nét mặt, cơ thể, màu da, mục quang, phong thái đi lại, cử chỉ, cười, nói, ăn ngủ và âm thanh. Những quan sát này dựa trên thực tế và không được suy diễn từ các khái niệm trừu tượng hay thần linh. Đây là một quan niệm hoàn toàn nhân văn. Quan niệm này dựa trên sự nhận thức rằng những gì tồn tại bên trong con người sẽ phản ánh rõ ràng bên ngoài.
Vì tinh thần nhân văn, tướng học Á Đông coi trọng việc thay đổi tâm thế của con người để quyết định tương lai của họ. Tướng học chủ yếu tập trung vào việc nhìn vào tâm hồn. Nhân tướng học là một học về tâm hồn. Nguyên tắc chỉ đạo này được diễn tả qua châm ngôn căn bản: “Tướng tự tâm sinh, tướng tùy tâm diệt”. Điều này chỉ ra rằng nội tâm là quan trọng nhất, và phần tưởng về ngoại hình chỉ là những yếu tố bề ngoài hướng dẫn chúng ta vào sâu thẳm của tâm hồn. Và chỉ khi khám phá được bản chất thực sự của con người, chúng ta mới đạt được mục tiêu của tâm lý học phương Tây. Đây là một quy tắc duy nhất và không thể thay đổi của việc nghiên cứu tướng học và xem tướng.
Theo quan niệm Á Đông, con người là một sinh vật luôn thay đổi và biến đổi, do đó nét tướng cũng thay đổi theo tâm hồn. Quan niệm này phù hợp với quy luật biến đổi của vạn vật. Đây cũng là một ý niệm căn bản của nhân tướng học Á Đông. Ngành này đã xuất phát từ Kinh Dịch, quyển sách nghiên cứu về quy luật biến đổi của con người và của vạn vật.
Về phương pháp, nhân tướng học áp dụng việc quan sát trực tiếp con người bằng cách sử dụng các dữ kiện thực tế và cụ thể, thay vì dựa vào lí thuyết huyền bí và trừu tượng. Các kết luận về tướng cá nhân được rút ra từ hình dáng gương mặt, đặc điểm cơ thể, màu da, mục quang, phong cách đi lại và cách cử chỉ. Các kết luận này được suy diễn dựa trên quy luật tổng hợp. Người ta tìm kiếm những nét tướng tương đồng của những người có cùng tính cách để xác định các quy tắc cho ý nghĩa của hình hài, bộ vị và tác phong. Điều này có nghĩa là tướng học Á Đông đã sử dụng phương pháp thống kê rộng lớn để tìm hiểu và đánh giá những nét tưởng đã quan sát được trong nhiều trường hợp tương tự, qua nhiều thế hệ khác nhau. Đây là một phương pháp nhân văn dựa trên các trường hợp điển hình, không bao giờ tách rời thực tế.
Mặc dù tướng học xếp loại tướng người, nhưng các loại này không được coi là các khuôn mẫu cố định. Những mẫu người đặc biệt đó vẫn sinh động và biến đổi theo thời gian, biểu hiện qua thần khí, nét mặt và cuộc sống của họ. Tùy thuộc vào những đặc điểm này, tướng học xem xét về biến cố và vận mệnh. Do đó, tướng học Á Đông có yếu tố tĩnh trong hình hài và bộ vị, nhưng cũng có yếu tố động trong thần khí và nét mặt. Biểu hiện của thần khí qua thời gian cũng có quy luật riêng, cũng được suy diễn từ quan sát, thực nghiệm, thống kê và phương pháp tổng hợp.
Tóm lại, Nhân tướng học Á Đông là một bộ môn nhân văn, xuất phát từ con người và phục vụ cho con người. Rất tiếc là nền tảng nhân văn và tinh thần thực nghiệm của ngành này đã không được nhiều người hiểu biết và phát triển, dẫn đến giá trị của tướng học giảm sút dần. Quyển sách này đã được biên soạn với mong muốn khôi phục giá trị của tướng học và tướng pháp.
