Nghệ thuật bốc dịch đã tồn tại suốt hàng ngàn năm với lịch sử kéo dài. Trong quá trình phát triển, đã xuất hiện nhiều phương pháp gieo quẻ khác nhau, phản ánh sự phát triển của Kinh Dịch qua từng giai đoạn.
Contents
Sử dụng tiền xu trong nghệ thuật bốc dịch
Trong số các phương pháp này, phương pháp gieo quẻ bằng ba đồng tiền xu là phổ biến và đơn giản nhất. Ngày xưa, các nhà dịch học thường sử dụng tiền xu của thời đại hoặc tiền cổ để bốc dịch. Mặc dù các mẫu tiền cổ thường chỉ khác biệt về niên đại, nhưng mẫu thiết kế không thay đổi nhiều; vẫn là hình tròn với lỗ vuông ở giữa, một mặt ghi triều đại phát hành, một mặt ghi giá trị của đồng tiền.
Ngày nay, tiền xu hiện đại được sử dụng rộng rãi ở hầu hết các quốc gia, và Việt Nam cũng từng phát hành một số loại tiền xu mệnh giá nhỏ, không gặp khó khăn khi gieo quẻ vì không thiếu đồ thích hợp nữa.
Xác định âm dương trên tiền xu
Tiền xu hiện đại thường có mặt in hình quốc huy của quốc gia phát hành và mặt còn lại in mệnh giá của đồng tiền. Trong cộng đồng huyền học, nhiều người thường sử dụng tiền xu hiện đại để bốc dịch, tuy nhiên cách xác định âm dương lại khác nhau.
Có người giải thích rằng mặt có huy hiệu quốc gia đại diện cho tiền được phát hành, và với Việt Nam, huy hiệu thường có thêm ngôi sao, tượng trưng cho bầu trời, nên coi đó là mặt dương. Mặt còn lại in mệnh giá và các họa tiết phụ, thường in các biểu tượng đặc trưng như nhà sàn, chùa Một Cột, đại diện cho đất nên coi mặt này là âm.
Tuy nhiên, cũng có những người không dựa vào mặt âm dương của tiền mà tự quy ước tính âm dương mỗi lần bốc dịch, có khi coi mặt có huy hiệu là dương, có khi lại coi mặt đó là âm, dẫn đến sự không nhất quán và xa rời khái niệm âm dương trong Kinh Dịch.
Quan điểm của tôi
Theo quan điểm của tôi, khi sử dụng tiền xu hiện đại của Việt Nam hoặc bất kỳ quốc gia, khu vực nào, điều quan trọng nhất là nhận biết rằng đó là TIỀN để bốc dịch. Mặt nào làm nên giá trị của đồng tiền, mặt nào in mệnh giá của đồng tiền thì đó là mặt chính, hay mặt dương, mặt còn lại sẽ là âm.
Điều này cũng tương ứng với nguyên tắc âm dương của tiền xu cổ. Ở tiền cổ, mặt biểu diễn triều đại (ví dụ như mặt có chữ Càn Long Thông Bảo) là mặt âm (Mặt ngửa), và ở tiền mới cũng tương tự. Mặt có huy hiệu quốc gia, biểu diễn cho thể, quốc gia phát hành tiền đó cũng là mặt âm (Mặt ngửa).
Mặt còn lại thể hiện giá trị của đồng tiền, thông qua mặt này chúng ta nhận biết đây là TIỀN chứ không phải mảnh đồng hay kẽm, và thông qua mặt này chúng ta biết mệnh giá của đồng tiền, làm nên giá trị của đồng tiền đó, vì vậy nó phải là dương.
Dưới đây là cách xác định âm dương của tiền xu hiện đại.
Kết luận
Khi sử dụng tiền xu để bốc dịch, quan trọng nhất là nhận biết rằng đó là TIỀN và xác định mặt nào làm nên giá trị của đồng tiền và mặt nào in mệnh giá của đồng tiền. Việc này giúp chúng ta nhận ra âm dương trong nghệ thuật bốc dịch và mang lại hiệu quả tốt nhất.
