Thông tin chi tiết
Mâm cúng về nhà mới là một trong ba nghi lễ quan trọng của người Việt Nam khi làm nhà. Nghi lễ này bao gồm cúng động thổ, cúng cất nóc và cúng nhập trạch hay còn gọi là cúng về nhà mới. Lễ Nhập trạch tương đương với Lễ Động thổ (xin phép thổ công ở nơi định xây dựng), Lễ Cất nóc (trước khi đổ mái nhà) và Lễ Nhập trạch (đăng ký hộ khẩu với thần linh nơi ngôi nhà mới).
Hình 1: Mâm cúng về nhà mới tại quận 9
Phong tục chuẩn bị mâm cúng về nhà mới của người Việt Nam và lễ nhập trạch là gì?
Lễ cúng nhập trạch là một nghi lễ quan trọng của người Việt Nam, có một số quy định theo cổ truyền:
- Chọn ngày giờ tốt để dọn đến cúng về nhà mới.
- Đồ đạc phải do người trong gia đình tự tay dọn chuyển sang đến nhà mới.
- Bài vị cúng Gia Thần, Tổ Tiên phải do gia chủ tự đến nhà mới. Còn những người khác trong gia đình thì đi theo sau, tay cầm tiền của mang về nhà mới.
- Thời gian chuyển nhà tốt nhất là vào buổi sáng, giữa trưa hoặc lúc mặt trời bắt đầu lặn, tránh chuyển nhà vào buổi tối.
- Khi vào nhà mới, vật đầu tiên mang vào nhà là cái chiếu hoặc đệm đang sử dụng, sau đó là bếp lửa, chổi quét nhà, gạo, nước… để cúng Thần linh và Gia tiên.
- Lễ vật được trưng bày lên bàn, mâm, kê theo hướng đẹp. Gia chủ thắp nhang và khấn lên Thần linh để xin nhập trạch và xin phép Thần linh rước vong linh Gia tiên về nơi ở mới để thờ phụng.
- Đun nước để khai bếp, pha trà dâng Thần linh và Gia tiên. Nếu có khách, có thể lấy nước đó mời khách.
- Nếu chỉ nhập trạch lấy ngày tốt chưa có nhu cầu ở ngay, gia chủ phải ngủ một đêm tại nhà mới.
- Sau khi khấn Thần linh xong, gia chủ làm lễ cáo yết Gia tiên rồi mới dọn dẹp đồ đạc.
- Sau khi dọn xong, cả gia đình tổ chức lễ bái tạ Thần Phật, các vị Thánh Thần và Tổ tiên.
- Nếu có thai, nên tránh dọn nhà. Trong trường hợp không thể tránh, người mang thai nên quét qua các đồ đạc một lượt rồi mới chuyển.
- Người cầm tinh con Hổ không nên giúp dọn nhà.
Chuẩn bị mâm cúng về nhà mới như thế nào?
Lễ cúng nhập trạch là nghi lễ cổ truyền của người Việt Nam và áp dụng cho những gia đình mới xây hoặc mới mua nhà. Trước khi về nhà mới, cần chuẩn bị mâm cúng và các vật dụng sau:
- Bếp (nên hoàn thiện trước).
- Bàn thờ: Bao gồm bát hương và đồ cúng như hoa tươi, quả tươi, nước. Đồ cúng không cần cầu kỳ.
- Gạo, nước (tự lấy ở nhà mới).
- Đồ dùng tượng trưng (bàn ghế, chổi, chiếu…).
Khi vào nhà mới, không quan trọng ai trong gia đình phải cầm vật dụng gì, nhưng ai cũng nên có đồ mang vào. Người trong gia đình bất kỳ tuổi nào cũng có thể vào, không phải kiêng kỵ.
Hình 3: Mâm cúng về nhà mới chung cư
Như vậy, lễ cúng nhập trạch và mâm cúng về nhà mới là những nghi lễ quan trọng của người Việt Nam. Chúng mang ý nghĩa sâu sắc và giữ gìn bình an cho gia đình, đem lại sự thịnh vượng và hạnh phúc.