Contents
Giới thiệu
Bạn có biết rằng lễ cúng thôi nôi không chỉ đơn thuần là một phong tục trong gia đình Việt? Nó còn mang trong mình nhiều ý nghĩa tinh thần, tâm linh và tín ngưỡng đặc biệt. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá những điều đó cùng nhau.
Ý nghĩa của ngày thôi nôi
Lễ cúng thôi nôi là dịp không thể thiếu trong cuộc sống gia đình Việt. Nó đánh dấu sự trưởng thành và nhận thức của đứa bé về thế giới xung quanh mình. Lễ cúng này cũng là lời báo tin cho các vị thần và tổ tiên rằng đứa bé đã tròn một tuổi.
Lễ cúng thôi nôi còn thể hiện tình yêu và vui mừng của cha mẹ, ông bà dành cho con. Đây cũng là dịp để cha mẹ biểu lộ lòng biết ơn với ông bà và các vị thần đã ban cho đứa bé sự khỏe mạnh và thông minh.
Theo truyền thuyết, mỗi đứa trẻ khi chào đời đều do 12 Bà Mụ nặn ra. Lễ cúng thôi nôi là dịp để tạ ơn các vị Đại Tiên và Bà Mụ đã tạo ra đứa trẻ, đưa chúng tới nhà và hộ mệnh cho chúng được khỏe mạnh và bình an.
Cuối cùng, ý nghĩa của cụm từ “thôi nôi” trong dân gian có nghĩa là bỏ đi, dừng một hành động nào đó. Lễ cúng thôi nôi tượng trưng cho việc không sử dụng nôi nữa, đánh dấu bước chuyển từ việc cho bé ngủ trong nôi sang ngủ trên giường.
Chuẩn bị mâm cúng thôi nôi
Trong ngày thôi nôi, ngoài việc chuẩn bị món ăn và thức uống để chiêu đãi khách mời, gia chủ còn phải chuẩn bị mâm lễ vật để cúng kính 12 Bà Mụ và Đức Ông.
Mâm cúng Ông Thần Tài, Thổ Địa & Ông Táo
- 1 đĩa trái cây ngũ quả nhiều màu sắc.
- 1 chén chè đậu xanh.
- 1 đĩa xôi đậu xanh hoặc xôi gấc.
- 1 bộ tam sên gồm thịt, trứng, tôm (hoặc cua, tuyệt đối không chọn con sứt mẻ, gãy càng).
- 3 ly nước, hoa, hương để thắp.
Mâm cúng 12 Bà Mụ và 3 Đức Ông
- Trái cây: đĩa trái cây ngũ gồm 5 loại quả khác nhau như đu đủ, dưa hấu, xoài, cam, táo,…
- Hoa cát tường hoặc các loại hoa hồng, lay ơn, hoa cúc,…
- Hương (nhang)
- Nến (đèn cầy)
- 1 hũ gạo, 1 hũ muối
- Trà, rượu, nước, bánh kẹo, trầu, têm cánh phượng, đồ chơi em bé
- Chè: 1 chén lớn cho Bà Chúa, 12 chén nhỏ cho Bà Mụ
- Xôi: 1 chén lớn cho Bà Chúa, 12 chén nhỏ cho Bà Mụ
- Gà luộc, heo sữa quay, bánh hỏi
- Giấy cúng thôi nôi, ghi rõ tên và ngày tháng năm sinh của bé.
Bài cúng thôi nôi đầy tháng cho các bé
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
- Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
- Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương- Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương. Hôm nay là ngày… tháng… năm… âm lịch
Vợ chồng con là… sinh được con (trai, gái) đặt tên là…
Chúng con ngụ tại:… Nay nhân ngày thôi nôi (đầy tháng, đầy cữ) chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình: Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là… sinh ngày…của mẹ tròn con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngoan, ngủ yên, ăn chóng lớn, không bị bệnh tật, tai nạn và trở thành người lớn thông minh, sáng láng. Cầu xin cho cháu bé luôn bình an, cường tráng và hưởng cuộc sống phú quý. Xin cả gia đình luôn được phúc thọ an khang, có nhiều điều tốt lành trong cuộc sống.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
(Khi đã khấn xong, bố hoặc mẹ tay bé lại vái trước án 3 lần, sau đó tạ lễ. Gia đình mang vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá. Các đồ chơi thì giữ lại cho cháu bé lấy khước. Cuối cùng, cả gia đình và bạn bè cùng chúc mừng đứa bé mọi điều tốt lành).
Nghi thức khai hoa
Sau khi đọc văn khấn xong, tiếp tục tiến hành nghi thức khai hoa hay còn gọi là “bắt miếng”. Đặt đứa trẻ lên bàn giữa, chủ trì lễ cúng rót trà và thắp hương, xin phép “bắt miếng”. Khi nghi thức thắp hương hoàn tất, ông bồng đứa trẻ trên tay và cầm nhánh hoa quơ qua lại ở miệng bé, đồng thời đọc lời chúc:
Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…
Sau lời chúc của mọi người, đứa trẻ sẽ nhận lì xì của họ hàng và khách mời như một lời chúc mừng cho cột mốc quan trọng trong cuộc đời bé.
Thông tin trong bài viết mang tính chiêm nghiệm tham khảo
