Trong suy nghĩ của người Việt, tấc đất chính là tấc vàng, và đất đai được coi như nền tảng xây dựng của nhà cửa, kinh tế và nguồn gốc của mọi vật. Vì vậy, từ xưa đến nay, người Việt có truyền thống cúng đất vào đầu tháng 2 và tháng 8 Âm lịch hàng năm, nhằm cầu mong an yên trên mảnh đất của mình. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng Cửa hàng gốm sứ Bát Tràng Đại Việt khám phá nguồn gốc, ý nghĩa, lễ vật cần chuẩn bị và bài văn khấn cúng đất tháng 2 đúng chuẩn để mang đến cho bạn những thông tin hữu ích.
Contents
Nguồn gốc và ý nghĩa tục lệ cúng đất tháng 2 đầu năm của người Việt
Lễ cúng đất, hay còn được gọi là “Tạ thổ kỳ yên”, có nguồn gốc từ Thừa Thiên Huế và bắt nguồn từ những năm 1306 ở thời phong kiến, khi Đại Việt được tặng hai mảnh đất mới. Lễ cúng nhằm thể hiện sự tôn kính với các vị thần cai quản vùng đất nơi đây. Từ đó, tục lệ cúng đất đã lan rộng tại các tỉnh miền Trung và trên toàn quốc, được tiến hành vào tháng 2 hoặc tháng 8 Âm lịch hàng năm.
Ngày nay, lễ cúng đất còn được gọi là cúng Thổ công, là một trong những tập tục và nét văn hóa tín ngưỡng được lưu truyền trong đời sống tâm linh của người Việt. Người ta tin rằng mỗi mảnh đất đều có một vị thần linh canh giữ, trông coi và sống tại chính mảnh đất đó. Người cai quản đất đai tại nơi ta sinh sống chính là Thổ Công hay ông Thổ Địa. Chính vì thế, khi tiến hành mua đất, làm nhà mới hay thực hiện các nghi lễ động đến đất đai, cần thực hiện lễ cúng để xin phép thần linh.
Thời điểm nên thực hiện cúng tạ đất
Lễ cúng tạ đất, hay còn gọi là cúng Thổ công, là một trong những nghi lễ quan trọng bạn không nên coi nhẹ. Thời điểm thực hiện lễ cúng đất phụ thuộc vào phong tục tập quán và văn hóa của từng vùng miền. Thông thường, lễ cúng đất được tiến hành vào các ngày rằm hoặc mùng 1 hàng tháng. Ở các tỉnh như Huế, Quảng Bình, Quảng Ngãi, lễ cúng đất sẽ được tổ chức vào tháng 2 hoặc tháng 8 Âm lịch, theo truyền thống.
Ngoài các ngày truyền thống, lễ cúng đất cũng có thể diễn ra vào các dịp quan trọng như đầu năm, cuối năm, và Tết Nguyên Đán. Đối với các gia đình mua đất mới hoặc đụng chạm đến đất như hạ thổ, đào móng, đào giếng, có thể cúng đất vào ngày đẹp được thầy phong thủy lựa chọn. Tóm lại, nghi lễ cúng đất có thể thực hiện vào bất kỳ ngày nào, miễn là hợp với tuổi của gia chủ trong nhà. Để chọn ngày lành tháng tốt, bạn nên tìm đến các thầy phong thủy giỏi.
Các lễ vật cần có trong lễ cúng tạ đất tháng 2 đầu năm
Tùy thuộc vào văn hóa, tục lệ và phong tục của từng vùng miền, bạn có thể sắp xếp mâm lễ cúng đất phù hợp. Thông thường, mâm lễ cúng đất không cần tuân theo các quy tắc cụ thể, và các lễ vật có thể sắp xếp đa dạng tuỳ theo điều kiện tài chính và nhu cầu của gia đình. Dựa trên mâm lễ phổ biến tại mọi miền đất nước, bạn có thể chuẩn bị các lễ vật sau đây:
- Hương
- Hoa tươi (10 bông hoa hồng đỏ hoặc cúc vàng) cắm thành 2 lọ đặt ở hai bên
- Trầu 3 lá, cau 3 quả (chọn trầu cau tươi, đẹp)
- Trái cây tươi chọn quả hình tròn (bày ra hai đĩa, đặt ở hai bên)
- Xôi trắng (2 đĩa đặt 2 bên)
- Gà trống luộc nguyên con hoặc chân giò lợn luộc
- Nửa lít rượu trắng + 3 chén rượu trắng
- 10 lon bia + 6 lon nước ngọt đặt tại hai bên
- 1 bao thuốc
- 1 gói chè khô (trà) nhỏ
- Bánh kẹo bày vào đĩa to
- 2 cây nến cốc hoặc đèn cầy
- 6 con ngựa: 5 con ngựa nhỏ có cùng kích cỡ với 5 màu được đặt cùng 5 bộ mũ, áo, hia kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi. Trên mỗi lưng ngựa bạn đặt 10 lễ tiền vàng. 1 con ngựa tó hơn so với 5 con trên có màu đỏ, đặt kèm theo mũ, áo, hia to hơn và cờ, roi, kiếm.
- 1 cây vàng hoa đỏ
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền
Lưu ý: Các lễ vật cần chuẩn bị đúng số lượng và đúng yêu cầu.
Bài văn khấn cúng đất tháng 2 đầu năm chuẩn nhất
Tùy thuộc vào vùng miền, sẽ có các bài văn khấn cúng đất tháng 2 khác nhau. Bạn có thể sử dụng bài văn khấn thông dụng và phổ biến nhất trong địa phương mình để thực hiện. Hoặc bạn cũng có thể sử dụng bài văn khấn thông dụng sau đây:
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Con kính lạy:
Quan đương xứ thổ địa chính thần.
Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày……tháng……năm……., nhằm tiết ……………………………….
Chúng con là:……………………………………………………………………………….
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.
Cẩn cáo!
Lưu ý: Người thực hiện nghi lễ cúng và đọc văn khấn phải là chủ nhà hoặc thầy cúng đã được chủ nhà ủy thác. Khi thực hiện nghi lễ, bạn cần thành tâm và đọc văn khấn rõ ràng, phát ra tiếng để thần phật có thể chứng giám và tỏ lòng thành kính với bậc bề trên.
Gốm Đại Việt đã cung cấp nguồn gốc, ý nghĩa của lễ cúng đất, cũng như các lễ vật cần chuẩn bị và bài văn khấn cúng đất tháng 2 đầu năm thông qua bài viết trên. Để cầu mong may mắn và thuận lợi trước khi sống tại mảnh đất mới hoặc đụng chạm đến đất đai, hãy thực hiện nghi lễ tạ đất. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích.