Trong xã hội Việt Nam hiện nay, việc xem tướng và học tướng đã trở thành một hiện tượng văn hóa phổ biến. Đây là một lĩnh vực thu hút được sự quan tâm của đông đảo người dân từ mọi tầng lớp, bất kể là người hành nghề hay tài tử. Thậm chí số người đi xem còn ngày càng tăng lên.
Tuy nhiên, chỉ có rất ít người thực sự tìm hiểu sâu về ngành này. Do đó, ngành tướng pháp vẫn bị dư luận coi như một môn học mang tính huyền bí. Một phần nguyên nhân cho sự hiểu lầm này là do những người hành nghề đã làm cho khoa tướng trở nên huyền bí để quảng cáo. Phần khác là do các sách hiện có chưa thể diễn đạt được quan niệm và nền tảng thực nghiệm của tướng học. Các tác phẩm về tướng học ở Việt Nam hiện nay vừa ít ỏi, vừa đơn giản, lại mang tính chất hoang đường hoặc quá tập trung vào phần thực hành mà thiếu đi phần lý thuyết cơ bản, điều này khiến việc xây dựng một học thuyết vững chãi cho ngành tướng học trở nên khó khăn.
Ngay từ buổi sơ khai, ngành này đã tổng hợp tất cả các bộ môn tâm lý học của phương Tây vào một mối. Tâm lý học phương Tây khám phá con người qua nhiều chuyên khoa riêng biệt. Có những học phái tập trung nghiên cứu ý thức và tiềm thức, có những học phái tập trung khám phá tính cách, hay cả học phái tập trung vào hành vi. Tồn tại song song của các chuyên khoa này cho thấy ngành tâm lý học phương Tây phân tích con người nhiều hơn là tổng hợp con người. Điều này dẫn đến những khuyết điểm phiến diện trong việc hiểu về con người. Ngược lại, khoa tướng Á-đông đã nhập chung các lĩnh vực nhân học và tổng hợp chúng thành một. Những nét tướng của khoa nhân tướng Á-đông đồng thời mang ý nghĩa về tính cách và tác phong.
Ngoài ra, tướng học Á-đông còn nghiên cứu về tài sản, bệnh tật, tuổi thọ, sinh kế và nghề nghiệp không chỉ với con người mà còn với cả khía cạnh đời sống. Tướng học Á-đông cũng tìm hiểu, thông qua nét tướng của từng cá nhân, về những chi tiết liên quan đến những người khác có liên hệ mật thiết với mình như cha mẹ, vợ chồng, anh em, con cái, bạn bè.
Sự đặc biệt của tướng học Á-đông là khả năng tiên đoán mọi sự kiện trong cuộc sống con người từ tâm hồn và liên kết của con người. Khoa tướng Á-đông dám khẳng định không chỉ vận mệnh mà còn cả sự thành bại, thịnh suy và quá khứ cũng như tương lai, không chỉ trong một giai đoạn nào đó.
Về mặt quan niệm, tướng học Á-đông không có gì thần bí. Khoa học này luôn nhìn nhận con người và cuộc sống con người từ góc nhìn của con người. Quan sát đó đặt nền tảng trên các nét tướng của con người. Tính cách và vận số không bao giờ suy diễn từ thần linh hay các ý niệm trừu tượng. Đó là quan niệm hoàn toàn nhân bản. Quan niệm này dựa trên định đề căn bản là: “Có thể hiểu được con người từ bên trong qua sự bề ngoài”.
Vì tinh thần nhân bản, ngành tướng học Á-đông coi trọng phần nhân định: tâm hồn của con người quyết định tương lai của con người. Phương pháp chung của tướng học là xem tâm. Tướng học là một nhân tâm học. Nguyên tắc này được diễn đạt qua châm ngôn: “Tướng tự tâm sinh, tướng tùy tâm diệt”. Tinh hoa của hình hài chỉ là những yếu tố bề ngoài chỉ đường vào tâm hồn. Chỉ khi khám phá được bản chất thâm sâu của con người, mục đích của tâm học phương Tây mới được đạt đến. Đây là quy tắc duy nhất, bất di bất dịch của việc học tướng và xem tướng.
Theo quan niệm Á-đông, con người là một sinh vật luôn thay đổi, do đó các nét tướng cũng biến đổi theo tâm hồn. Quan điểm này phù hợp với quy luật biến đổi của vạn vật. Đây cũng là một ý niệm cơ bản của tướng học Á-đông. Tác phẩm này xuất phát từ Kinh Dịch, sách khảo cứu về các quy luật biến hóa của vạn vật và con người.
Phương pháp của tướng học Á-đông dựa trên quan sát trực tiếp con người, dựa vào những dữ kiện thực tế và cụ thể chứ không dựa vào những hệ luận huyền bí và trừu tượng. Kết luận về tướng của mỗi cá nhân được rút ra từ hình dáng khuôn mặt, đặc điểm cơ thể, màu sắc da, mục quang, phong cách di chuyển, nói chuyện, ăn uống và cả âm thanh. Kết luận này được suy diễn dựa trên nguyên tắc quy nạp. Người ta tìm những nét tướng giống nhau của những người đồng cách để thiết lập những quy tắc cho ý nghĩa của hình dáng, phong thái và cách cư xử. Điều này có nghĩa là khoa tướng Đông Phương đã sử dụng phương pháp thống kê rộng rãi để tìm hiểu và định giá những nét tướng đã quan sát được trong nhiều trường hợp tương tự, qua nhiều thế hệ khác nhau. Đây thực sự là một phương pháp nhân học dựa trên các trường hợp điển hình, không bao giờ tách rời thực tế.
Mặc dù khoa tướng học xếp loại tướng người, nhưng không coi chúng là những mô hình cố định. Những mô hình đặc biệt này vẫn sống động, chúng là những mô hình SỐNG, thay đổi theo thời gian và biểu hiện qua các yếu tố thần, khí và sắc. Tùy thuộc vào đặc điểm biến đổi của thần, khí, sắc đó, người ta xem xét đến vận mệnh và biến cố. Do đó, khoa tướng số Á-đông không chỉ tĩnh ở hình dáng và phong vị, mà còn động ở thần, khí và sắc. Có sự thay đổi riêng của thần, khí, sắc qua thời gian, cũng có những quy tắc riêng được suy diễn từ quan sát, thực nghiệm và thống kê.
Tóm lại, tướng học Á-đông là một lĩnh vực nhân văn, xuất phát từ con người, phục vụ cho con người từ việc “tri kỉ, tri bỉ”. Tiếc rằng, đến nay, nền tảng nhân bản và tinh thần thực nghiệm này không còn được nhận thức và phát triển, dẫn đến sự mờ nhạt và mất giá trị của ngành này. Website được biên tập với hy vọng khôi phục tinh hoa của tướng học và giá trị của tướng pháp.
Tác giả: HY TRƯƠNG
