Bài cúng Tết Hàn Thực và Tết Đoan Ngọ: Gieo Lòng Biết Ơn và Mong Mong Bình An

Tết Hàn Thực và Tết Đoan Ngọ được xem là hai ngày lễ quan trọng trong nghi thức cúng lễ của người Việt. Tết Hàn Thực là dịp để nhớ đến công đức trung thành của vua tôi trong việc xây dựng và bảo vệ nước. Ngày Tết Hàn Thực là lúc con cháu biết ơn tổ tiên đã mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước từ thuở khai sinh lập địa cho đến ngày nay. Với tâm biết ơn đối với tổ tiên và mong muốn phát triển công danh sự nghiệp làm lợi cho gia đình, cũng là đóng góp xây dựng sự phát triển của đất nước, người Việt thường sắm sửa mâm lễ cúng dâng lên tiên tổ vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch hàng năm.

Trong khi đó, Tết Đoan Ngọ hay còn gọi là ngày chiết sâu bọ, có ý nghĩa mong muốn mùa màng bội thu không bị sâu bọ phá hoại. Với lịch sử nông nghiệp của Việt Nam kéo dài hàng thế kỷ, mong muốn này đã trở thành một phần quan trọng của nền văn hóa Việt Nam. Ngày Tết Đoan Ngọ, các gia đình thường tổ chức lễ cúng tổ tiên. Theo tập quán, tổ tiên mong chờ con cháu mời thỉnh về sum họp, thọ thực đoàn viên. Là đệ tử của Đức Phật, người ta luôn nhớ nhung lời dạy của Ngài về việc chăm lo cúng lễ cho tổ tiên và cầu phúc cho gia đình. Vậy nên, bài cúng Tết Hàn Thực và Tết Đoan Ngọ đã được soạn theo lời dạy của Đức Phật, giúp cho người cúng khấn được lợi ích to lớn.

Hướng Dẫn Cúng Lễ

I. Văn Khấn Cúng Tết Hàn Thực Và Tết Đoan Ngọ (Không Tụng Kinh)

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Tên đệ tử con là:… sống tại địa chỉ:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

  • Lễ 3/3 Tết Hàn Thực: Ngày Tết Hàn Thực, chúng con biết rằng Tết Hàn Thực bắt nguồn từ tình nghĩa vua tôi, đức tính trung thành trong việc dựng nước và giữ nước. Tết Hàn Thực là để nhớ ơn tổ tiên người Việt đã mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước, từ thuở khai sinh lập địa cho đến nay. Với tâm biết ơn đối với tổ tiên và mong muốn con cháu phát triển công danh sự nghiệp làm lợi cho gia đình, cũng là đóng góp xây dựng sự phát triển của đất nước, chúng con sắm sửa mâm lễ và dâng cúng ngày Tết Hàn Thực.

  • Lễ 5/5 Tết Đoan Ngọ: Ngày Tết Đoan Ngọ, mà dân gian gọi là ngày triết sâu bọ, có ý nghĩa mong muốn mùa màng bội thu, không bị sâu bọ phá hoại. Chúng con biết tổ tiên chúng con, khi còn sống ở đời đều có tổ chức lễ tết này, nên có thể bây giờ khi khuất bóng, theo tập duyên, chúng con mong chờ con cháu, mời thỉnh về sum họp thọ thực đoàn viên. Chúng con là đệ tử của Đức Phật, vâng lời dạy của Đức Phật là cần chăm lo cúng lễ cho tổ tiên, cũng là cầu phúc mong cho gia đình được phát triển kinh tế, nên hôm nay gia đình chúng con xin sắm sửa hương hoa trà quả thực dâng cúng ngày Tết Đoan Ngọ.

Chúng con xin thỉnh mời chư Thiên, chư Thần Linh về đây ủng hộ. Chúng con xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện đồ sinh cơ quan, độ cho hương linh của chùa Ba Vàng và các hương linh gia tiên họ…, các hương linh tại địa phương của gia đình, cùng các hương linh có hữu duyên với gia đình chúng con.

  • Phát tâm công đức: Chúng con xin phát tâm công đức về Tam Bảo là…, để hồi hướng phước (cầu siêu) đến cho tất cả chư vị trong cõi tâm linh.

Giờ này, chúng con xin tác lễ cúng dường vật thực thanh tịnh (nếu có vật thực do tự tay giết/xui người giết thì đọc: và chúng con không dâng cúng phần vật thực không thanh tịnh).

Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.
Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh.
Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh.
Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các chúng hương linh mà chúng con đã thỉnh mời.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni (1 chuông. 1 vái)

(Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng) (3 lần. 1 chuông)

(Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha) (3 lần. 1 chuông)

(Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng) (3 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các hương linh được thọ thực no đủ, nghe kinh giác ngộ Pháp, sinh lòng kính tín Phật, nương tựa nơi Tam Bảo, tu hành cầu thoát khổ.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

(Chủ sám)

Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này, cùng công đức khác mà gia đình phát tâm tạo lập để hồi hướng trong khóa lễ này, hồi hướng (cầu siêu) cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát.

Và chúng con lại xin hồi hướng cầu an cho gia đình được (đọc mong cầu)…

Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

(Hạ lễ)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)

Nghi Thức Làm Lễ Cúng Tết Hàn Thực Và Tết Đoan Ngọ

1. Nguyện Hương

Nguyện đem lòng thành kính
Gửi theo đám mây hương
Phảng phất khắp mười phương
Cúng dường ngôi Tam Bảo
Thề trọn đời giữ đạo
Theo tự tính làm lành
Cùng pháp giới chúng sinh
Cầu Phật từ gia hộ
Tâm Bồ Đề kiên cố
Chí tu đạo vững bền
Xa biển khổ nguồn mê
Chóng quay về bờ giác.
Nam Mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam Mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam Mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

2. Văn Khấn

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Tên đệ tử con là:… sống tại địa chỉ:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

  • Lễ 3/3 Tết Hàn Thực: Ngày Tết Hàn Thực, chúng con biết rằng Tết Hàn Thực bắt nguồn từ tình nghĩa vua tôi, đức tính trung thành trong việc dựng nước và giữ nước. Tết Hàn Thực là để nhớ ơn tổ tiên người Việt đã mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước, từ thuở khai sinh lập địa cho đến nay. Với tâm biết ơn đối với tổ tiên và mong muốn con cháu phát triển công danh sự nghiệp làm lợi cho gia đình, cũng là đóng góp xây dựng sự phát triển của đất nước, chúng con sắm sửa mâm lễ và dâng cúng ngày Tết Hàn Thực.

  • Lễ 5/5 Tết Đoan Ngọ: Ngày Tết Đoan Ngọ, mà dân gian gọi là ngày triết sâu bọ, có ý nghĩa mong muốn mùa màng bội thu không bị sâu bọ phá hoại. Chúng con biết tổ tiên chúng con, khi còn sống ở đời đều có tổ chức lễ tết này, nên có thể bây giờ khi khuất bóng, theo tập duyên, chúng con mong chờ con cháu, mời thỉnh về sum họp thọ thực đoàn viên. Chúng con là đệ tử của Đức Phật, vâng lời dạy của Đức Phật là cần chăm lo cúng lễ cho tổ tiên, cũng là cầu phúc mong cho gia đình được phát triển kinh tế, nên hôm nay gia đình chúng con xin sắm sửa hương hoa trà quả thực dâng cúng ngày Tết Đoan Ngọ.

Chúng con xin thỉnh mời chư Thiên, chư Thần Linh về đây ủng hộ. Chúng con xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện đồ sinh cơ quan, độ cho hương linh của chùa Ba Vàng và các hương linh gia tiên họ…, các hương linh tại địa phương của gia đình, cùng các hương linh có hữu duyên với gia đình chúng con.

  • Phát tâm công đức: Chúng con xin phát tâm công đức về Tam Bảo là…, để hồi hướng phước (cầu siêu) cho tất cả chư vị trong cõi tâm linh.

Giờ này, chúng con xin tác lễ cúng dường vật thực thanh tịnh (nếu có vật thực do tự tay giết/xui người giết thì đọc: và chúng con không dâng cúng phần vật thực không thanh tịnh).

Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.
Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh.
Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh.
Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các chúng hương linh mà chúng con đã thỉnh mời.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni (1 chuông. 1 vái)

(Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng) (3 lần. 1 chuông)

(Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha) (3 lần. 1 chuông)

(Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng) (3 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các hương linh được thọ thực no đủ, nghe kinh giác ngộ Pháp, sinh lòng kính tín Phật, nương tựa nơi Tam Bảo, tu hành cầu thoát khổ.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

(Chủ sám)

Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này, cùng công đức khác mà gia đình phát tâm tạo lập để hồi hướng trong khóa lễ này, hồi hướng (cầu siêu) cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát.

Và chúng con lại xin hồi hướng cầu an cho gia đình được (đọc mong cầu)…

Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

(Hạ lễ)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)

1. Nguyện Hương

Nguyện đem lòng thành kính
Gửi theo đám mây hương
Phảng phất khắp mười phương
Cúng dường ngôi Tam Bảo
Thề trọn đời giữ đạo
Theo tự tính làm lành
Cùng pháp giới chúng sinh
Cầu Phật từ gia hộ
Tâm Bồ Đề kiên cố
Chí tu đạo vững bền
Xa biển khổ nguồn mê
Chóng quay về bờ giác.

Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát
Nam mô Hương Cúng Dường Bồ Tát Ma Ha Tát! (3 chuông)

2. Văn Khấn

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Chúng con kính bạch chư Phật, chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh và gia hộ cho chúng con. Tên đệ tử con là:… sống tại địa chỉ:…

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

  • Lễ 3/3 Tết Hàn Thực: Ngày Tết Hàn Thực, chúng con biết rằng Tết Hàn Thực bắt nguồn từ tình nghĩa vua tôi, đức tính trung thành trong việc dựng nước và giữ nước. Tết Hàn Thực là để nhớ ơn tổ tiên người Việt đã mở mang bờ cõi, xây dựng đất nước, từ thuở khai sinh lập địa cho đến nay. Với tâm biết ơn đối với tổ tiên và mong muốn con cháu phát triển công danh sự nghiệp làm lợi cho gia đình, cũng là đóng góp xây dựng sự phát triển của đất nước, chúng con sắm sửa mâm lễ và dâng cúng ngày Tết Hàn Thực.

  • Lễ 5/5 Tết Đoan Ngọ: Ngày Tết Đoan Ngọ, mà dân gian gọi là ngày triết sâu bọ, có ý nghĩa mong muốn mùa màng bội thu không bị sâu bọ phá hoại. Chúng con biết tổ tiên chúng con, khi còn sống ở đời đều có tổ chức lễ tết này, nên có thể bây giờ khi khuất bóng, theo tập duyên, chúng con mong chờ con cháu, mời thỉnh về sum họp thọ thực đoàn viên. Chúng con là đệ tử của Đức Phật, vâng lời dạy của Đức Phật là cần chăm lo cúng lễ cho tổ tiên, cũng là cầu phúc mong cho gia đình được phát triển kinh tế, nên hôm nay gia đình chúng con xin sắm sửa hương hoa trà quả thực dâng cúng ngày Tết Đoan Ngọ.

Chúng con xin thỉnh mời chư Thiên, chư Thần Linh về đây ủng hộ. Chúng con xin nương oai lực Tam Bảo, hạnh nguyện đồ sinh cơ quan, độ cho hương linh của chùa Ba Vàng và các hương linh gia tiên họ…, các hương linh tại địa phương của gia đình, cùng các hương linh có hữu duyên với gia đình chúng con.

  • Phát tâm công đức: Chúng con xin phát tâm công đức về Tam Bảo là…, để hồi hướng phước (cầu siêu) cho tất cả chư vị trong cõi tâm linh.

Giờ này, chúng con xin tác lễ cúng dường vật thực thanh tịnh (nếu có vật thực do tự tay giết/xui người giết thì đọc: và chúng con không dâng cúng phần vật thực không thanh tịnh).

Thượng: Xin dâng lên cúng dường thập phương chư Phật chứng minh.
Trung: Xin dâng lên cúng dường chư Bồ Tát, chư Thánh Hiền Tăng chứng minh.
Hạ: Xin dâng cúng đến cho chư Thiên, chư Thần Linh.
Sau: Xin hiến cúng cho tất cả các chúng hương linh mà chúng con đã thỉnh mời.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni (1 chuông. 1 vái)

(Biến thực chân ngôn: Nam mô tát phạ đát tha, nga đá phả rô chỉ đế, ám tam bạt ra, tam bạt ra hồng) (3 lần. 1 chuông)

(Biến thủy chân ngôn: Nam mô tô rô bà ra, đát tha nga đá ra, đát điệt tha, án tô rô tô rô, bát ra tô rô, bát ra tô rô sa bà ha) (3 lần. 1 chuông)

(Phổ cúng dường: Án nga nga nẵng tam bà phạ phiệt nhật ra hồng) (3 lần. 3 chuông)

Nguyện cho các hương linh được thọ thực no đủ, nghe kinh giác ngộ Pháp, sinh lòng kính tín Phật, nương tựa nơi Tam Bảo, tu hành cầu thoát khổ.

Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 vái)

(Chủ sám)

Chúng con xin hồi hướng công đức trong khóa lễ cúng này, cùng công đức khác mà gia đình phát tâm tạo lập để hồi hướng trong khóa lễ này, hồi hướng (cầu siêu) cho chư vị trong cõi tâm linh mà chúng con đã bạch thỉnh, nguyện cho tất cả chư vị được tăng phước, nương tựa Tam Bảo tu hành, sớm giác ngộ giải thoát.

Và chúng con lại xin hồi hướng cầu an cho gia đình được (đọc mong cầu)…

Nam mô Chứng Minh Sư Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Thường Gia Hộ Bồ Tát Ma Ha Tát!
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 chuông. 1 lễ)

(Hạ lễ)
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! Giờ này khóa lễ của chúng con đã xong, chúng con xin hạ lễ.
Nam mô Phật Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni! (1 vái)

Nghi Thức Làm Lễ Cúng Tết Hàn Thực Và Tết Đoan Ngọ – Kết Thúc

Nghi thức cúng lễ Tết Hàn Thực và Tết Đoan Ngọ không chỉ là những nghi lễ truyền thống, mà còn là cơ hội để chúng ta ghi nhớ công ơn của tổ tiên và mong muốn một cuộc sống bình an, sung túc. Cùng với những lời cầu nguyện và kiến thức văn hóa truyền thống, chúng ta hy vọng rằng mỗi gia đình Việt Nam sẽ có một Tết Hàn Thực và Tết Đoan Ngọ tràn đầy niềm vui và ý nghĩa.