Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta thường nghe câu “nói trước bước không qua” như một lời khuyên sâu sắc về thực tế của cuộc sống. Nếu ta tìm hiểu kỹ hơn về điều này, chắc chắn chúng ta sẽ nhận ra sự thật đằng sau câu nói này. Tất cả chúng ta đã từng đặt một dự định và nói ra cho người khác biết, nhưng sau đó lại không thực hiện được.
Ví dụ, khi chúng ta có ý định mở một cửa hàng ăn, chúng ta thường chia sẻ ý tưởng này với bạn bè. Tuy nhiên, dù không có ai ngăn chặn hay cản trở, chúng ta vẫn không thể thực hiện dự định đó. Có những lúc, những điều tốt đẹp khi được nói ra và khoe ra trước mặt mọi người thì lại không xảy ra như chúng ta mong muốn.
Ví dụ, trong một buổi gặp gỡ bạn bè, khi mọi người đang trò chuyện về chồng, một người phụ nữ tự hào nói: “Chồng tôi thì không bao giờ khiến tôi phải lo lắng vì rượu.” Tuy nhiên, ngay trong tối đó, chồng của người phụ nữ ấy lại say sỉn và cần người bạn đưa về nhà.
Có rất nhiều trường hợp khi những điều được nói ra bị “mất thiêng” và phản tác dụng. Có lẽ có một bí mật tâm linh nào đó đã chi phối chúng ta.
Trong một buổi pháp âm tâm lý đạo đức, thượng tọa Thích Chân Quang, một pháp sư uy tín, giải thích rằng việc tự hào và khoe khoang về điều tốt của mình là biểu hiện của tính kiêu mạn. Đó là lý do vì sao sự kín đáo được coi là một đạo đức tốt.
Ví dụ, một người tự thấy mình có nhiều ưu điểm như giỏi giang, siêng năng, lanh lợi và làm việc chu đáo thường tự hào và khoe với người khác. Nhưng sau đó, những điều không tốt đã xảy ra với họ. Họ gặp phải rắc rối trong công việc, không thành công. Không chỉ riêng người tu hành, mà các Phật tử cũng thường gặp phải hiện tượng này. Nếu ta chú ý, sẽ nhận thấy rằng mọi thứ được xem là tốt, thì những thứ không tốt sẽ đến ngay trong khung ảnh đó.
Cũng theo thượng tọa Thích Chân Quang, một lời nói có thể làm mất công phu tu tập của chúng ta trong vài tháng, và có khi là vài năm hoặc thậm chí vài kiếp. Đôi khi, chúng ta phải đợi vài tháng để lấy lại công phu sau khi nhận ra sai lầm. Có những trường hợp, vì lời nói nhỏ nhặt, mất công phu của chúng ta có thể lấy lại sau vài năm, vài chục năm, thậm chí vài kiếp sau. Vì vậy, chúng ta phải cẩn trọng trong lời nói, không nên khoe khoang.
Thượng tọa Thích Chân Quang cho rằng, ngay trong cuộc sống hàng ngày, có những kế hoạch làm việc chúng ta không nên tiết lộ quá sớm. Những người hay nói trước về những gì họ định làm thường gặp khó khăn trong công việc. Quả thật, sau khi trải qua nhiều biến cố trong cuộc sống, chúng ta nhận ra sự đúng đắn của câu nói này.
Dân gian ta có câu: “Nói trước bước không tới”. Và cũng như câu ngạn ngữ phương Tây: “Một trong những bí quyết giúp con người thành công là phải giữ bí mật đến cùng”. Những câu chuyện và những kinh nghiệm này chắc chắn đã được xây dựng trên nền tảng thất bại và thất vọng.
Vì vậy, Thượng tọa Thích Chân Quang cho rằng, có những công việc, đặc biệt là những dự định, chúng ta chỉ nên chia sẻ với những người có trách nhiệm và quyết tâm. Khi đã nói ra, chúng ta có cảm giác như đã hoàn thành và không còn đủ động lực để thực hiện. Điều này có vẻ kì lạ, nhưng lại là sự thật. Vì vậy, chúng ta cần lưu ý điều này.
Không chỉ trong việc tu hành, mà trong cuộc sống hàng ngày, việc tiết lộ quá nhiều thông tin về những dự định và kế hoạch cũng không phải là tốt. Bởi vậy, chúng ta nên làm mọi việc một cách âm thầm, khiêm tốn và khi nào hoàn thành thì mới chia sẻ. Chắc chắn chúng ta sẽ đạt được thành công.
Mạc Vi
