Giác quan – hệ thống quan trọng để nhận biết thế giới xung quanh chúng ta. Nhưng bạn có biết tại khi nào chúng hình thành? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về quá trình hình thành giác quan và những điều thú vị xoay quanh chúng.
Khám phá giác quan con người
Giác quan và vai trò của chúng
Giác quan đóng vai trò quan trọng trong việc thu nhận thông tin từ môi trường để con người có thể nhận thức và hiểu được thế giới xung quanh. Hệ thống giác quan là một phần quan trọng của hệ thần kinh, giúp chúng ta phản hồi và kết nối với bộ não để xử lý thông tin từ các sự kiện, hiện tượng, đồ vật và nhiều hơn nữa.
Ngay từ khi chào đời, trẻ em đã sẵn sàng sử dụng các giác quan để tương tác với thế giới xung quanh. Điều này đã được chứng minh từ giai đoạn thai nhi, khi các giác quan đã giúp thai nhi nhận biết các tín hiệu từ bên ngoài. Vì vậy, thai nhi có thể nghe nhạc, nghe giọng nói của bố mẹ và những điều này làm nên sự kết nối đầu tiên của thai nhi với thế giới bên ngoài. Ngay khi sinh ra, trẻ sẽ có khả năng cảm nhận mùi vị của sữa mẹ, cảm nhận nhiệt độ trong không khí và những khả năng này đến từ các giác quan.
Bao nhiêu giác quan mà con người có?
Hầu hết chúng ta đều biết rằng con người có 5 giác quan: thị giác, thính giác, vị giác, khứu giác và xúc giác. Mỗi giác quan liên quan đến một cơ quan cảm nhận và gửi thông tin đến não để chúng ta nhận thức và hiểu thế giới xung quanh.
Tuy nhiên, có thể bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng con người thực sự có tới 18 giác quan khác nhau. Ngoài 5 giác quan cơ bản, chúng ta còn có nhiều giác quan khác nhau, mở ra một thế giới đa sắc của giác quan.
Kỳ quan của thị giác
Thị giác là khả năng nhận biết và diễn giải thông tin từ ánh sáng đi vào mắt. Mắt là cơ quan tiếp nhận ánh sáng và giải mã màu sắc để chúng ta có thể nhìn thấy thế giới xung quanh.
Đáng ngạc nhiên là 1/4 số nơron thần kinh của con người tập trung ở mắt, cho phép chúng ta nhìn thấy hình ảnh thế giới. Thông tin từ mắt sẽ được truyền đến não để kích hoạt các hành động khác trên cơ thể.
Vị giác – hạnh phúc của mùi hương
Vị giác liên quan đến lưỡi và khả năng cảm nhận các loại vị trên lưỡi. Điều thú vị là vị ngọt là vị đầu tiên mà lưỡi của con người cảm nhận từ khi chào đời. Lưỡi được tạo thành từ các phần nhạy cảm với các loại vị khác nhau như vị cay, đắng, chua, chát và nhiều hơn nữa. Lưỡi có khả năng nếm và cảm nhận vị trên thức ăn và truyền tín hiệu đến não, giúp chúng ta biết được chúng ta đang nếm vị gì.
Tuy nhiên, vị giác có thể bị đánh lừa bởi màu sắc hoặc mùi. Một số yếu tố khác có thể làm mất vị giác tạm thời như covid hay cảm cúm.
Xúc giác – khi da trở thành ngôn ngữ
Xúc giác được biểu trưng bởi da. Vì vậy, con người có thể cảm nhận được cảm giác nóng, lạnh và nhiều hơn nữa. Xúc giác không chỉ bao gồm các vấn đề về da mà còn có thể cảm nhận khối lượng, độ rung và áp lực. Một số phần của cơ thể như mặt và ngón tay có độ nhạy cảm cao hơn so với các vùng khác.
Giới khoa học đã xác định xúc giác là giác quan đầu tiên phát triển trong quá trình hình thành của con người. Bên cạnh da, lưỡi, cổ họng và một số vị trí khác trên cơ thể cũng có thể đóng vai trò trong việc cảm nhận và truyền tín hiệu xúc giác.
Thính giác – âm thanh hòa nhập với cuộc sống
Thính giác giúp chúng ta nghe thấy âm thanh. Giác quan này có khả năng nhận biết rung động từ âm thanh khi chúng tác động vào màng nhĩ trong tai. Thính giác cho phép chúng ta cảm nhận được âm thanh đặc trưng của thế giới xung quanh và tạo sự gần gũi trong giao tiếp.
Thính giác có thể thu nhận mọi âm thanh trong khoảng 20 – 20.000 Hz. Khi thị giác bị hạn chế (ví dụ: trong bóng tối), thính giác sẽ đảm nhận vai trò quan trọng trong việc nhận thông tin xung quanh. Điều này giải thích tại sao người khiếm thị phát triển thính giác tốt hơn người bình thường.
Khứu giác – mở ra thế giới mùi hương
Khứu giác cảm nhận các phản ứng hóa học và kết hợp với vị giác để giúp con người cảm nhận mùi hương của thức ăn. Khi tìm hiểu về con người có bao nhiêu giác quan, bạn sẽ ngạc nhiên khi biết rằng khứu giác có khả năng phân biệt tới 1000 tỷ mùi khác nhau. Đó là lý do vì sao chúng ta có thể nhận ra sự khác biệt của cùng một mùi, như mùi ngọt hoặc mặn, thức ăn đã ôi thiu hoặc tươi.
Những giác quan khác
Ngoài 5 giác quan cơ bản, con người còn có nhiều giác quan khác. Tổng cộng, có tới 18 loại giác quan khác nhau. Dưới đây là một số giác quan tiêu biểu:
-
Giác quan áp lực: có thể nhầm lẫn với giác quan xúc giác. Tuy nhiên, con người cảm nhận áp lực thông qua một giác quan khác chứ không phải là xúc giác. Điều này giải thích tại sao phụ nữ thường nhạy bén hơn nam giới trong việc cảm nhận áp lực cuộc sống.
-
Giác quan cơ thể: giúp chúng ta biết vị trí của cơ thể mình ngay cả khi đang nhắm mắt. Nhờ giác quan này mà chúng ta có thể cảm nhận vị trí của các phần trên cơ thể, cảm thấy ngứa mà không cần nhìn và nhiều hơn thế nữa. Nhiều người gọi đây là “giác quan thứ 6”.
-
Giác quan cân bằng: giúp cơ thể nhận biết bên trái, bên phải, khả năng di chuyển và cân bằng.
Trên đây là những thông tin thú vị về con người có bao nhiêu giác quan. Hi vọng bài viết đã giúp bạn hiểu về tầm quan trọng của từng giác quan và khích lệ bạn chăm sóc tốt cho sức khỏe giác quan của mình.
