Chim bói cá là một trong những loài chim nhỏ và đẹp mắt thuộc Bộ Sả. Chúng được tìm thấy rải rác trên khắp lục địa, bao gồm cả Việt Nam. Trong số các loài chim bói cá ở Việt Nam, loài này thuộc Họ Bói cá (Cerylidae) và được chia thành 3 họ chính là Họ Bồng chanh, Họ Sả và Họ Bói cá.
Trước đây, tổ tiên của loài chim bói cá có nguồn gốc từ Châu Phi và sau đó đã phân bổ ra châu Á, châu Mỹ và các châu lục khác. Chim bói cá có tuổi thọ trung bình từ 4 đến 5 năm.
Contents
Đặc điểm độc đáo của chim bói cá
Dưới đây là những đặc điểm chung của chim bói cá, từ hình dáng đến tập tính của chúng.
1. Hình dáng
Trên thế giới, có khoảng 90 loài chim bói cá với hình dáng chung như sau: chiều dài cơ thể từ 15-17cm, đầu to, mỏ dài và sắc nhọn, chân ngắn màu đỏ san hô và có móng sắc.
- Loài nhỏ nhất trong nhóm là Bồng chanh lùn, trọng lượng trung bình chỉ khoảng 10,4g và chiều cao 10cm.
- Loài lớn nhất là bói cá khổng lồ, có trọng lượng trung bình là 355g và chiều cao 45cm.
- Loài nặng nhất là loài Bói cá Úc, chim trưởng thành đạt trên 450g.
Bộ lông của chim bói cá có màu sắc tươi sáng, lưng màu xanh dương hoặc xanh thiên thanh, bụng màu nâu sẫm, vệt lông trắng trên cổ. Màu sắc của con cái nhạt hơn so với con đực.
2. Môi trường sống
Hầu hết các loài chim bói cá sống ở môi trường nhiệt đới, chủ yếu trong khu rừng. Thay vì làm tổ trên cây, chúng đào hang hốc ven các con sông, suối và hồ nước. Chúng thích sống ở vùng nước có dòng chảy chậm hoặc nước tĩnh.
Tuy nhiên, chim bói cá dễ bị tổn thương bởi mùa đông và sự suy thoái môi trường do ô nhiễm.
3. Tập tính của chim bói cá
Chim bói cá là loài chim sống đơn độc, chỉ gặp nhau trong thời kỳ giao phối. Trong thời gian này, chim đực và chim cái rượt đuổi nhau dữ dội, thậm chí kéo dài hàng giờ đồng hồ. Khi cuộc rượt đuổi kết thúc, con đực sẽ dẫn con cái đến tổ đường hầm của mình để sinh sản.
Chim bói cá ăn gì?
Chim bói cá thuộc Họ Bói cá (Cerylidae) ăn các loài cá nhỏ, tôm, nòng nọc, ếch… Chúng thường săn mồi bằng cách lao đầu xuống mặt nước hoặc bay trên mặt nước để bắt mồi. Sau khi bắt mồi, chúng quay trở lại chỗ đã đậu và giết con mồi bằng cách đập nó vào cành cây trước khi nuốt chửng.
Các loài bói cá thuộc 2 họ khác trên thế giới sống xa mặt nước và ăn các loài động vật không xương sống nhỏ.
Khả năng săn mồi của chim bói cá
Đôi mắt của chim bói cá có khả năng quan sát rất tốt, chúng có thể nhìn hai mắt đồng thời và chuyển động đầu để theo dõi con mồi. Chúng cũng có khả năng phản xạ khi săn mồi dưới nước và có thể đo độ sâu dưới nước một cách chính xác. Màng bao phủ mắt của chúng bảo vệ chúng khi chúng rơi xuống nước.
Tập tính sinh sản của chim bói cá
Chim bói cá đực sẽ đào tổ để chim cái đẻ trứng. Tổ này thường nằm trên các bờ dốc, có độ sâu từ 60 đến 90cm và đường kính 6cm. Sau quá trình rượt đuổi, cặp chim sẽ kết đôi và đẻ trứng trong tổ của chim đực.
Mỗi lần đẻ, chim bói cá cái đẻ từ 6 đến 7 quả trứng. Cả chim đực và chim cái sẽ cùng nhau ấp trứng trong khoảng 20 ngày cho đến khi chim non nở.
Khi mới nở, chim bói cá non không có lông và được bố mẹ chim thay phiên nhau đem thức ăn để cho chúng ăn. Sau khoảng 25 ngày, chim non đã có thể bay và rời tổ lần đầu.
Lãnh thổ và mối đe dọa
Lãnh thổ rất quan trọng đối với chim bói cá, bởi lãnh thổ cung cấp nguồn thức ăn cho chúng và không bị ảnh hưởng bởi mùa đông. Chim bói cá sẽ phân chia lãnh thổ trước khi mùa đông đến.
Một số mối đe dọa đối với chim bói cá bao gồm sự phá hủy môi trường sống và biến mất các bờ cát nơi chúng làm tổ. Nhiều con sông, hồ nước nơi chim bói cá sinh sống đã bị đắp xi măng và kè đá, khiến chúng không thể làm tổ.
Chim bói cá cũng rất dễ chết vì lạnh hoặc thiếu thức ăn trong mùa đông khắc nghiệt, và thời tiết nắng nóng cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và duy trì nòi giống của loài này.
