Trong văn hóa Phật giáo, không thể không đề cập đến biểu tượng cổ điển và phổ biến nhất – “Bát Bảo Cát Tường”. Khi nhìn thấy các biểu tượng này, ta có thể biết được đó là nơi được trì tụng và gia trì hoàn hảo.
“Bát Bảo Cát Tường” là sự kết hợp của các biểu tượng vẽ lại trong một tấm hoàn thiện, được gọi là “trí tuệ Bản Lai” – hóa thân Phật dưới hình thức của cát tường để ban gia trì và lợi ích chúng sinh.
Nguồn gốc của “Bát Bảo Cát Tường” được tìm thấy trong những kinh điển cổ xưa của Ấn Độ và có mối liên hệ với Thân – Khẩu – Ý giác ngộ của Đức Phật. Những ý nghĩa đó có thể được mô tả như sau:
Contents
Bảo Tán Cái (Lọng báu)
Tượng trưng cho đầu đức Phật. Lọng báu có ý nghĩa bảo vệ tránh sự phiền não, đọa lạc và thoát khỏi khổ đau. Khi tặng lọng báu cho ai, ta ngụ ý cầu nguyện cho người đó luôn nhận được sự gia hộ và che chở của Tam Bảo.
Song Ngư (Cặp cá vàng)
Tượng trưng cho đôi mắt của đức Phật. Biểu tượng này chỉ sự tỉnh thức, không xao lãng và luôn linh hoạt như cá bơi trong nước. Đồng thời, cặp cá vàng còn tượng trưng cho lòng từ bi và trí tuệ, tự do tự tại trong mọi nơi, mọi lúc.
Bảo Bình (Bình báu)
Tượng trưng cho cổ của đức Phật. Bình báu được tin là chứa đầy vật phẩm quý giá linh thiêng, lấy ra bao nhiêu vẫn còn đầy ắp bình. Điều này tượng trưng cho sự trường thọ và giàu sang phú quý. Khi tặng bình báu cho ai, ta ngụ ý cầu nguyện cho người đó được những lợi ích này.
Liên Hoa (Hoa sen)
Tượng trưng cho lưỡi (kim khẩu) của đức Phật. Hoa sen tượng trưng cho bản tính thanh tịnh, chân thật của chúng sinh. Hoa sen là một trong những biểu tượng cát tường nhất của đạo Phật, có khả năng ban sự gia trì, giải thoát đau khổ và đem đến thành tựu, may mắn.
Bạch Hải Loa (Ốc tù và)
Tượng trưng cho Pháp âm của đức Phật. Bạch hải loa màu trắng có những xoắn theo chiều kim đồng hồ, tượng trưng cho chính pháp của đức Phật vang rộng, lan tỏa khắp muôn phương. Âm thanh của vỏ ốc biển xua đuổi tà ma, ngăn chặn thiên tai và làm cho các loài độc hại kinh sợ. Trong lễ nghi của Phật giáo, tù và được sử dụng làm nhạc cụ và đựng nước cúng dường.
Kiết Tường Kết (Nút thắt vô tận)
Tượng trưng cho Ý của đức Phật và nêu biểu sự hợp nhất từ bi và trí tuệ. Hình ảnh sợi dây bện chặt chỉ sự kết nối chặt chẽ của các hiện tượng trong vũ trụ như một vòng khép kín của nhân và quả. Vì nút cát tường tượng trưng cho sự kết nối, khi chọn nút thắt vô tận làm quà tặng, ta ngụ ý rằng nút thắt này sẽ kết nối duyên lành giữa người tặng và người được tặng.
Thắng Lợi Tràng Phan (Tràng phan chiến thắng)
Tượng trưng cho Thân của đức Phật. Tràng phan chiến thắng tượng trưng cho sự chiến thắng của đức Phật trước Ma vương và sự chiến thắng những tham ái, sân giận, nỗi sợ chết. Việc tặng tràng phan chiến thắng cho ai có ý nghĩa cầu chúc cho người đó thành đạt mọi tâm nguyện trong cuộc sống và trên con đường thành tựu tâm linh.
Pháp Luân (Bánh xe luân chuyển)
Tượng trưng cho bàn chân, bàn tay của đức Phật. Bánh xe có tám nan tượng trưng cho Bát chính đạo và sự diệu dụng của trí tuệ, giúp chấm dứt vô minh và đoạn tận khổ đau. Bánh xe Pháp Luân tượng trưng cho giáo pháp – chân lý của vũ trụ luôn được trao truyền và trải rộng khắp muôn phương vì lợi ích tất cả chúng sinh.
Như vậy, “Bát Bảo Cát Tường” không chỉ là những biểu tượng đẹp mắt mà còn mang ý nghĩa sâu sắc và ý nghĩa tâm linh. Mỗi biểu tượng đều có tác dụng đặc biệt và góp phần trong việc mang lại sự gia trì và giúp đạt được thành tựu trong cuộc sống.
