Bàn thờ là nơi linh thiêng trong ngôi nhà của người Việt. Trên bàn thờ, bát hương có vai trò quan trọng, không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn thể hiện sự thành khẩn và tôn kính của gia chủ. Vậy, bàn thờ gia tiên có mấy bát hương là phù hợp? Tại sao có nhà có 2 bát hương, nhà khác lại có 3 bát hương trên bàn thờ?
Contents
Ý nghĩa của bát hương trên bàn thờ
Bát hương trên bàn thờ được coi là cánh cổng kết nối giữa thế gian và thế giới tâm linh. Khi thắp hương trên bàn thờ, con người có thể báo cáo tới các vị thần cũng như tổ tiên, mong muốn nhận được sự bảo trợ và cầu cho gia đình mình. Vì thế, bát hương là vật linh thiêng nhất trên bàn thờ.
Điều này đặc biệt đúng trong các gia đình trên khắp Việt Nam, khi hầu hết đều có bàn thờ được đặt trong không gian trang trọng. Trên bàn thờ gia tiên, bát hương mang ý nghĩa rất quan trọng. Cụ thể:
Bát hương trên bàn thờ Phật
Trên bàn thờ Phật, chỉ có duy nhất một bát hương, biểu thị lòng thành kính hướng về Phật của gia chủ. Đồng thời, đó cũng là cầu mong các vị Phật thấu hiểu lòng thành của con người, cứu độ chúng sinh và ban cho gia đình sức khỏe và bình an.
Bát hương trên bàn thờ gia tiên
Đối với những vị thần linh cai quản và bảo vệ ngôi nhà, bát hương trên bàn thờ gia tiên tượng trưng cho lòng thành kính của gia đình. Khi gia chủ có lòng thành kính, thần linh sẽ che chở và bảo vệ gia đình, tránh khỏi hoạn nạn và mang lại những điều tốt lành.
Bên cạnh đó, bát hương thờ tổ tiên cũng là cách để con cháu nhớ về cội nguồn, bày tỏ lòng biết ơn. Thế hệ đi trước đã đặt nền tảng cho gia đình và nuôi dưỡng thế hệ sau. Do đó, con cháu có nghĩa vụ báo hiếu ông bà, tổ tiên, ngay cả khi họ đã qua đời.
Hàng năm, trong các ngày lễ tết, ngày rằm, giỗ… con cháu dâng đồ lễ và thắp hương trên bàn thờ gia tiên. Bằng cách thắp hương, những lời nguyện cầu được gửi đi để mong gia đình mạnh khỏe và thuận buồm xuôi gió.
Bàn thờ gia tiên có mấy bát hương?
Bên cạnh bức tranh thờ cúng với các yếu tố như ảnh thờ, đèn thờ, trái cây và hoa tươi, bát hương trên bàn thờ cũng không thể thiếu. Bàn thờ Phật thường được đặt riêng, ở vị trí cao hơn so với bàn thờ gia tiên. Vậy theo bạn, bàn thờ gia tiên có mấy bát hương là phù hợp nhất?
Bàn thờ có 1 bát hương
Trường hợp có 1 bát hương trên bàn thờ thường thấy ở những gia đình trẻ, khi con cái ở vai trò thấp niên. Bàn thờ chỉ có 1 bát hương để thờ cúng thần linh và tổ tiên chung nhau. Điều này thể hiện gia chủ chưa quá chú trọng vào việc thờ cúng, có thể vì vừa mới mua nhà hoặc mới tách riêng gia đình và đang ở một phần đất mới.
Bàn thờ có 2 bát hương
Theo truyền thống thờ cúng ở phương Đông, bàn thờ có ít nhất 2 bát hương trở lên. Trong số đó, một bát hương dùng để thờ cúng thần linh và bát hương còn lại dành cho tổ tiên. Nhiều gia đình lựa chọn chỉ có 2 bát hương trên bàn thờ, điều này khá phù hợp. Tuy nhiên, không rõ lý do gì mà một số website khuyên kiêng việc này mà không giải thích rõ hơn.
Thực tế, bàn thờ có 2 bát hương được hiểu như có bàn thờ thần linh và bàn thờ gia tiên chung. Có thể nói là giống bàn thờ có 1 bát hương, nhưng có thêm 1 bát hương thần linh ở trên. Một cách khác là tách riêng bát hương gia tiên và bát hương thần linh.
Lưu ý khi bài trí bàn thờ có 2 bát hương là một bát hương đặt trên và một bát hương đặt dưới, không đặt cùng một hàng ngang.
Bàn thờ có 3 bát hương
Bàn thờ có 3 bát hương mang lại may mắn và tài lộc cho gia chủ. Số lượng 3 bát hương tượng trưng cho 3 ngôi thần trên bàn thờ. Khi thờ cúng, gia chủ mời tất cả thần linh và tổ tiên về nhà, mỗi ngôi sẽ ngự vào một bát hương. Nếu chỉ có 1 hoặc 2 bát hương, thì cả thần linh và tổ tiên sẽ phải ngự chung một chỗ, chồng chéo lên nhau.
Bàn thờ có 4 bát hương
Bàn thờ có 4 bát hương được hiểu như bàn thờ có 3 bát hương, nhưng có thêm bàn thờ Phật ở trên cùng. Như vậy, bàn thờ có 4 bát hương cách sắp xếp thờ cúng tương tự như 3 bát hương trên. Tuy nhiên, bàn thờ Phật luôn được thắp hương và khấn đầu tiên.
Bàn thờ có 5 bát hương
Bàn thờ có 5 bát hương khá hiếm, không phổ biến trong thực tế ở Việt Nam. Thường thấy trong những gia đình vợ chồng ở riêng, con là trưởng của 2 gia đình hoặc nhiều con một. Lúc này, việc thờ cúng của bên nội và bên ngoại được gộp chung một bàn thờ, có tổng cộng 5 bát hương:
- Bát hương chính giữa dùng để thờ cúng thần linh và thổ địa.
- 2 bát hương bên phải dùng để thờ cúng tổ tiên và ông mãnh bà cô bên nội.
- 2 bát hương bên trái dùng để thờ cúng tổ tiên và ông mãnh bà cô bên ngoại.
Tuy nhiên, nếu có điều kiện, nên tách riêng làm 2 bàn thờ hoặc 3 bàn thờ để thờ cúng thuận tiện nhất. Các số lượng bát hương trên 5 không được giới thiệu trong bài viết này.
Với những thông tin trên đây, bạn đã có câu trả lời cho thắc mắc “Bàn thờ gia tiên có mấy bát hương?” Rất mong rằng bạn sẽ tham khảo để tránh sai lầm trong việc bố trí không gian thờ cúng của gia đình.
Tìm hiểu thêm: Cách cắm hoa bàn thờ, Cách bày bát hương trên bàn thờ
